woensdag 22 februari 2012

Moderne vasten voldoet niet

De veertigdagentijd is aangebroken. Dat betekent voor de rooms-katholieke traditie dat er gevast dient te worden. Maar ook in protestantse kring is er steeds meer hernieuwde aandacht voor. Mijns inziens is dat terecht, omdat er in het Nieuwe Testament nog volop over wordt gesproken. Bidden deden we altijd wel, maar het vasten is meer en meer in de slop geraakt. Hernieuwde aandacht is dus toe te juichen.

Tegelijkertijd lijkt het vasten ook modernere vormen aan te nemen. Een voorbeeld dat veel navolging vindt, is het vasten van social media. 40 dagen zonder Twitter, Facebook en Hyves. Voor sommige mensen een hele opgave, omdat ze vastgekluisterd zitten aan deze vormen van communicatie. Toch is het de vraag of dit wel een vorm van vasten is te noemen.

Door John Piper werd een aantal jaar geleden een prachtig boekje uitgebracht over vasten. Het heeft de titel: Hunger for God. En daarmee slaat Piper de spijker op de kop wat betreft het vasten. Het gaat er bij vasten niet om jezelf te kwellen of los te komen van iets wat in zichzelf goed kan zijn. Waar het om gaat is je juist te richten op iets anders, namelijk op God. Ieder moment dat je wordt herinnerd aan de leegte door het vasten, moeten je gedachten omgekeerd worden in de richting van God.

Het vasten in de vorm van onthouding van voedsel voldoet hier uitstekend aan. De momenten dat je niet hoeft te eten, kun je besteden aan Bijbellezen, overdenking en gebed. Elk moment dat je trek hebt, worden je gedachten als vanzelf geleid naar het doel van de onthouding. Denken aan God.

Bij social media ligt dat toch anders. Die zijn een digitale vorm van het onderlinge gesprek van mens tot mens. Minder tijd doorbrengen op Twitter of Facebook levert in de meeste gevallen niet direct minder communicatie op. We grijpen dan naar andere communicatiemiddelen, omdat we toch iets willen delen. Onthouding van social media als moderne vorm van vasten heeft volgens mij daarom ook meer te maken met het loskomen van een verslaving, dan het gericht zijn op God.

2 opmerkingen:

  1. Hm.

    Een Rooms-Katholiek hoeft niet te vasten, maar dat terzijde: "You know you're a seminarian when, on the eve of Ash Wednesday, you leave the party, grab the Codex from your room, and prove to the rector that he isn't obliged to fast." (true story)

    Vasten van social media betekent niet dat we dan naar andere communicatiemiddelen grijpen (=drogreden, generalisatie/projectie). Doen we toch ook niet met eten?
    Vasten heeft niet alleen te maken met het loskomen van een verslaving (erg groot woord overigens voor het gedrag van gebruikers van social media), maar óók met het gericht zijn op God, zou het dus niet tegen elkaar uitspelen. Daarnaast kun je vasten volgens mij beter definiëren als een offer van onthouding brengen (waarbij onthouding van een verslaving een groter offer is dan onthouding van een niet-verslaving), dan een loskomen van iets. Dus in die zin heb je half gelijk. ;)

    Leuk Blog, maar je slaat de spijker niet helemaal op de kop, m.i.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank voor je reactie. Vasten bij voedsel is in principe geheel niet eten en drinken (op water na). Bij uitschakelen van social media schakel je echter niet het gehele communicatiesysteem uit. Mocht je willen vasten door middel van onthouding van social media, dan zou je ook de hele dag niet moeten communiceren. Dan wordt het wel een vorm van vasten.

    BeantwoordenVerwijderen