10 juni 1942. Een dorp in de Bohemen wordt in de avond opgeschrikt door het dreigende geluid van een militaire colonne. Duitse soldaten springen uit de vrachtwagens. Ze omsingelen het dorp en dringen de huizen binnen. Mannen, vrouwen en kinderen worden naar buiten gedreven. Ze worden gescheiden opgesloten. Ondertussen plunderen de soldaten het dorp en slaan alles kort en klein. Niets blijft heel.
De volgende morgen worden de vrouwen en kinderen weggevoerd. De vrouwen naar concentratiekamp Ravensbrück. De kinderen die niet verduitst kunnen worden naar Chelmno, alwaar ze bij aankomst vergast worden. De mannen worden kil en koel door de soldaten op een rij gezet en gefusilleerd. Na de oorlog blijken er 340 mensen omgekomen te zijn door deze wraakactie naar aanleiding van de moordaanslag op ‘het blonde beest’ Heydrich.
Het dorp is geheel met de grond gelijk gemaakt. Zelfs de honden werden nog doodgeschoten. Bulldozers zorgden ervoor dat zelfs de fundamenten van het dorp verwijderd werden. Kerkhoven werden ontheiligd en geruimd. Lidice, een idyllisch dorpje in Tsjechië (zo stel ik mij dat voor), is compleet van de kaart geveegd.
12 december 2011. De oorlogsjaren hebben mij als leerling op het voorgezet onderwijs altijd enorm geboeid. En nog steeds blijft het me interesseren. Elke keer wanneer ik een concentratiekamp bezoek, lopen de rillingen mij over de rug. Vught, Westerbork, Sachsenhausen. Het blijft intrigeren hoe Hitler met zijn brallende toespraken teweegbracht wat er is gebeurd. Miljoenen doden en nog eens zoveel miljoenen voor het leven getekend.
Oprecht geïnteresseerd in de oorlog, maar nog nooit het bovenstaande verhaal gehoord. Totdat ik het boek HhhH las van Laurent Binet. Een boeiende roman die de spanning tot het einde toe weet op te bouwen door zijn eigen schrijverservaringen in te voegen. Hij beschrijft de geschiedenis van Lidice zo levendig dat je het voor je ogen ziet gebeuren. Een geschiedenis die een omslag teweeg heeft gebracht in de Tweede Wereldoorlog, omdat vanaf dat moment Hitler niet langer zijn schijnheilige masker kon ophouden. Vanaf dat moment zag de hele wereld openlijk zijn wreedheid.
De minister van de Navy in Washington verklaarde kort daarop: ‘Als toekomstige generaties ons vragen waarom we in deze oorlog zijn gaan vechten, zullen we hun het verhaal van Lidice vertellen.’ Een opmerkelijke verklaring! Heb ik zitten slapen tijdens de geschiedenisles, omdat ik dit verhaal niet kende? Het is niet waarschijnlijk, want deze periode uit de geschiedenis interesseerde mij mateloos. Maar dan betekent het dat we deze geschiedenis vergeten zijn. Hoog tijd om deze geschiedenis weer naar voren te halen. Hitlers wreedheid tekende zich immers niet alleen af in de concentratiekampen, maar ook in een gewoon dorpje in Tsjechië.
De volgende morgen worden de vrouwen en kinderen weggevoerd. De vrouwen naar concentratiekamp Ravensbrück. De kinderen die niet verduitst kunnen worden naar Chelmno, alwaar ze bij aankomst vergast worden. De mannen worden kil en koel door de soldaten op een rij gezet en gefusilleerd. Na de oorlog blijken er 340 mensen omgekomen te zijn door deze wraakactie naar aanleiding van de moordaanslag op ‘het blonde beest’ Heydrich.
Het dorp is geheel met de grond gelijk gemaakt. Zelfs de honden werden nog doodgeschoten. Bulldozers zorgden ervoor dat zelfs de fundamenten van het dorp verwijderd werden. Kerkhoven werden ontheiligd en geruimd. Lidice, een idyllisch dorpje in Tsjechië (zo stel ik mij dat voor), is compleet van de kaart geveegd.
12 december 2011. De oorlogsjaren hebben mij als leerling op het voorgezet onderwijs altijd enorm geboeid. En nog steeds blijft het me interesseren. Elke keer wanneer ik een concentratiekamp bezoek, lopen de rillingen mij over de rug. Vught, Westerbork, Sachsenhausen. Het blijft intrigeren hoe Hitler met zijn brallende toespraken teweegbracht wat er is gebeurd. Miljoenen doden en nog eens zoveel miljoenen voor het leven getekend.
Oprecht geïnteresseerd in de oorlog, maar nog nooit het bovenstaande verhaal gehoord. Totdat ik het boek HhhH las van Laurent Binet. Een boeiende roman die de spanning tot het einde toe weet op te bouwen door zijn eigen schrijverservaringen in te voegen. Hij beschrijft de geschiedenis van Lidice zo levendig dat je het voor je ogen ziet gebeuren. Een geschiedenis die een omslag teweeg heeft gebracht in de Tweede Wereldoorlog, omdat vanaf dat moment Hitler niet langer zijn schijnheilige masker kon ophouden. Vanaf dat moment zag de hele wereld openlijk zijn wreedheid.
De minister van de Navy in Washington verklaarde kort daarop: ‘Als toekomstige generaties ons vragen waarom we in deze oorlog zijn gaan vechten, zullen we hun het verhaal van Lidice vertellen.’ Een opmerkelijke verklaring! Heb ik zitten slapen tijdens de geschiedenisles, omdat ik dit verhaal niet kende? Het is niet waarschijnlijk, want deze periode uit de geschiedenis interesseerde mij mateloos. Maar dan betekent het dat we deze geschiedenis vergeten zijn. Hoog tijd om deze geschiedenis weer naar voren te halen. Hitlers wreedheid tekende zich immers niet alleen af in de concentratiekampen, maar ook in een gewoon dorpje in Tsjechië.
